Past Tense in Gujarati Grammar | ભૂત કાળ ગુજરાતી વ્યાકરણ Types & Examples

by

✨ પરિચય

ગુજરાતી વ્યાકરણમાં કાળ એ વ્યાકરણનો એવો અંગ છે જે કાર્ય કે ઘટના ક્યારે બની છે, થાય છે કે બનવાની છે તે દર્શાવે છે.
કાળના ત્રણ મુખ્ય વિભાગ છે:

  • વર્તમાન કાળ (Present Tense)
  • ભૂત કાળ (Past Tense)
  • ભવિષ્ય કાળ (Future Tense)

આ લેખમાં આપણે ભૂત કાળ (Past Tense) વિષે સંપૂર્ણ સમજણ મેળવીશું.

🕰️ કાળની પરિભાષા

“કાર્ય કે ઘટના પહેલેથી થઈ ગઈ છે, પૂર્ણ થઈ ચૂકી છે કે ચાલી રહી હતી તેને દર્શાવતો વ્યાકરણનો અંગ ભૂત કાળ કહેવાય છે.”

👉 સરળ શબ્દોમાં કહીએ તો — જે કામ ગયા સમયગાળા (Past Time) માં થયું છે, તે ભૂત કાળ છે.

✅ ભૂત કાળના પ્રકારો (Types of Past Tense in Gujarati)

ગુજરાતી વ્યાકરણમાં ભૂત કાળના ૪ મુખ્ય પ્રકારો આવે છે:

  1. સામાન્ય ભૂત કાળ (Simple Past Tense)
  2. અપૂર્ણ ભૂત કાળ (Past Continuous Tense)
  3. પૂર્ણ ભૂત કાળ (Past Perfect Tense)
  4. અપૂર્ણ પૂર્ણ ભૂત કાળ (Past Perfect Continuous Tense)

૧) સામાન્ય ભૂત કાળ (Simple Past Tense)

📌 અર્થ: કાર્ય પહેલેથી થઈ ગયું છે.
📌 વાક્ય રચના: કર્તા + ક્રિયા + ગયો / કર્યું / થયું

ઉદાહરણ:

  • તે ગઈ કાલે ગામે ગયો.
  • મેં પુસ્તક વાંચ્યું.
  • બાળકો રમ્યા.
  • અમે અમદાવાદ ગયા.

૨) અપૂર્ણ ભૂત કાળ (Past Continuous Tense)

📌 અર્થ: ભૂતકાળમાં કોઈ કાર્ય ચાલતું હતું.
📌 વાક્ય રચના: કર્તા + ક્રિયા + કરી રહ્યો/રહી રહ્યો હતો

ઉદાહરણ:

  • હું પુસ્તક વાંચી રહ્યો હતો.
  • તે ગીત ગાઈ રહી હતી.
  • અમે ભોજન કરી રહ્યા હતા.
  • બાળકો ક્રિકેટ રમી રહ્યા હતા.

૩) પૂર્ણ ભૂત કાળ (Past Perfect Tense)

📌 અર્થ: કોઈ કાર્ય ભૂતકાળમાં પૂરું થઈ ગયું હતું (બીજા કાર્ય પહેલાં જ).
📌 વાક્ય રચના: કર્તા + ક્રિયા + કરી લીધું હતું

ઉદાહરણ:

  • મેં આવતાં પહેલાં કામ કરી લીધું હતું.
  • તેણે ભોજન કરી લીધું હતું.
  • અમે અભ્યાસ પૂરો કરી લીધો હતો.
  • તેઓ ગામે જઈ ચૂક્યા હતા.

૪) અપૂર્ણ પૂર્ણ ભૂત કાળ (Past Perfect Continuous Tense)

📌 અર્થ: કોઈ કાર્ય લાંબા સમયથી ચાલી રહ્યું હતું પણ ભૂતકાળમાં બંધ થયું.
📌 વાક્ય રચના: કર્તા + સમયથી + ક્રિયા + કરી રહ્યો હતો

ઉદાહરણ:

  • હું બે કલાકથી અભ્યાસ કરી રહ્યો હતો.
  • તે સવારે થી કામ કરી રહ્યો હતો.
  • અમે ત્રણ વર્ષથી આ ગામમાં રહેતા હતા.
  • બાળકો લાંબા સમયથી રમતા હતા.

📊 ભૂત કાળનો સારાંશ કોષ્ટક

પ્રકાર અર્થ ઉદાહરણ (વાક્ય)
સામાન્ય ભૂત કાળ પહેલેથી થયેલું કાર્ય તે ગઈ કાલે ગામે ગયો.
અપૂર્ણ ભૂત કાળ ભૂતકાળમાં ચાલતું કામ હું પુસ્તક વાંચી રહ્યો હતો.
પૂર્ણ ભૂત કાળ બીજાં કાર્ય પહેલાં પૂરું થયેલું કાર્ય મેં આવતાં પહેલાં કામ કરી લીધું હતું.
અપૂર્ણ પૂર્ણ ભૂત કાળ લાંબા સમયથી ચાલતું કાર્ય (બંધ થયું) હું બે કલાકથી અભ્યાસ કરી રહ્યો હતો.

 

આ પણ વાંચો:

📝 Practice Section – ભૂત કાળ (Past Tense Practice)

✅ MCQs

Q.1) “તે ગઈ કાલે ગામે ગયો.” આ કયો કાળ છે?
a) સામાન્ય ભૂત કાળ ✅
b) પૂર્ણ ભૂત કાળ
c) અપૂર્ણ ભૂત કાળ
d) અપૂર્ણ પૂર્ણ ભૂત કાળ

Q.2) “હું પુસ્તક વાંચી રહ્યો હતો.” આ કયો કાળ છે?
a) અપૂર્ણ ભૂત કાળ ✅
b) પૂર્ણ ભૂત કાળ
c) સામાન્ય વર્તમાન કાળ
d) પૂર્ણ ભવિષ્ય કાળ

Q.3) “મેં આવતાં પહેલાં કામ કરી લીધું હતું.” આ કયા કાળનું ઉદાહરણ છે?
a) સામાન્ય ભૂત કાળ
b) પૂર્ણ ભૂત કાળ ✅
c) અપૂર્ણ ભૂત કાળ
d) અપૂર્ણ પૂર્ણ ભૂત કાળ

Q.4) “તે સવારે થી કામ કરી રહ્યો હતો.” આ કયો કાળ છે?
a) પૂર્ણ વર્તમાન કાળ
b) અપૂર્ણ પૂર્ણ ભૂત કાળ ✅
c) સામાન્ય ભૂત કાળ
d) અપૂર્ણ ભૂત કાળ

Q.5) “બાળકો ક્રિકેટ રમી રહ્યા હતા.” કયા કાળનું ઉદાહરણ છે?
a) અપૂર્ણ ભૂત કાળ ✅
b) સામાન્ય ભૂત કાળ
c) પૂર્ણ ભૂત કાળ
d) અપૂર્ણ પૂર્ણ ભૂત કાળ

📊 Answer Key (MCQs)

1 → a
2 → a
3 → b
4 → b
5 → a

✍️ Short Answer Practice Questions

Q.1) સામાન્ય ભૂત કાળની વ્યાખ્યા આપો અને ઉદાહરણ લખો.
👉 વ્યાખ્યા: પહેલેથી થઈ ગયેલા કાર્યને દર્શાવતો કાળ.
👉 ઉદાહરણ: “તે ગઈ કાલે બજારમાં ગયો.”

Q.2) અપૂર્ણ ભૂત કાળ અને પૂર્ણ ભૂત કાળ વચ્ચે શું ફરક છે?
👉 અપૂર્ણ ભૂત → કાર્ય ભૂતકાળમાં ચાલતું હતું.
👉 પૂર્ણ ભૂત → કાર્ય ભૂતકાળમાં પૂરું થઈ ગયું હતું (બીજા કાર્ય પહેલાં જ).

Q.3) નીચેના વાક્યોમાંથી કયા પૂર્ણ ભૂત કાળના ઉદાહરણ છે?

  1. મેં ભોજન કરી લીધું હતું.
  2. હું ભોજન કરી રહ્યો હતો.
  3. તેણે આવતાં પહેલાં કામ કરી લીધું હતું.
  4. અમે ક્રિકેટ રમી રહ્યા હતા.

👉 સાચો જવાબ: 1 અને 3

Q.4) “હું કાલે શાળાએ ગયો.” → આ વાક્યને અપૂર્ણ ભૂત કાળમાં ફેરવો.
👉 “હું શાળાએ જઈ રહ્યો હતો.”

Q.5) અપૂર્ણ પૂર્ણ ભૂત કાળનું ઉદાહરણ આપો.
👉 “હું બે કલાકથી અભ્યાસ કરી રહ્યો હતો.”

📌 મહત્વના મુદ્દા (Key Points)

  • સામાન્ય ભૂત કાળ → પહેલેથી થયેલું કાર્ય.
  • અપૂર્ણ ભૂત કાળ → ભૂતકાળમાં ચાલતું કામ.
  • પૂર્ણ ભૂત કાળ → બીજાં કાર્ય પહેલાં પૂરું થયેલું કામ.
  • અપૂર્ણ પૂર્ણ ભૂત કાળ → લાંબા સમયથી ચાલુ કામ (પરંતુ બંધ થઈ ગયું).

👉 ભાષા શીખવા માટે ભૂત કાળની સમજ ખૂબ જ જરૂરી છે, ખાસ કરીને વિદ્યાર્થીઓ અને Competitive Exams માટે.

Leave a comment