ઠંડું પાણી પીવું કેટલી હદ સુધી આરોગ્ય માટે સારું છે?
જાણો ઉનાળાની સાચી પાણી પીવાના રીતો
Room temperature water benefits :જ્યારે ગરમી યાનિકે ઉનાળાની ઋતુ શરૂ થાય છે, ત્યારે આપણે સૌ કોઇ ઠંડા પાણી અથવા ઠંડા પીણાં તરફ આકર્ષાય છીએ. તડકામાં લાંબો સમય પસાર કર્યા પછી ફ્રિજમાંથી કાઢેલું ઠંડું પાણી પીવાથી શરીરને તાજગી અને આરામ અનુભવાય છે. પણ શું ખરેખર ઠંડું પાણી તમારા શરીર માટે હંમેશાં સારું હોય છે? આ લેખમાં આપણે સમજીશું કે ઠંડું પાણી આપણા શરીર પર શું અસર કરે છે, તેનું યોગ્ય તાપમાન શું હોવું જોઈએ અને ક્યારે તેને ટાળવું યોગ્ય છે.

ઠંડું પાણી પીવાથી તરત મળતી રાહત
ઠંડું પાણી શરીરનું આંતરિક તાપમાન ઘટાડી શકે છે, ખાસ કરીને જ્યારે આપણે તડકામાંથી આવ્યા હોય અથવા ભારે શારીરિક શ્રમ પછી થાકેલા હોય. તે સમયે ઠંડું પાણી શરીરને તરત ઠંડક આપે છે અને એનર્જી પુનઃપ્રાપ્તિ કરવામાં મદદ કરે છે.
વિશેષ રીતે:
- તડકામાંથી આવ્યા પછી ઠંડું પાણી શરીરને રીફ્રેશ કરે છે.
- ગરમીમાં વધારે પરસેવો આવતો હોવાથી ઠંડું પાણી તાકાત પુનઃપ્રાપ્ત કરવા ઉપયોગી લાગે છે.
પરંતુ આ તાત્કાલિક રાહત પाछળ લાંબા ગાળાના નુકસાનો છુપાયેલા હોય શકે છે.
ઠંડું પાણી પીવાના નુકસાન: આયુર્વેદ દૃષ્ટિએ
આયુર્વેદ મુજબ શરીરની અંદર “જઠરાગ્નિ” (પાચક અગ્નિ) એ પાચનશક્તિ માટે મહત્વપૂર્ણ હોય છે. જ્યારે આપણે ઠંડું પાણી પીએ છીએ ત્યારે આ અગ્નિ દુર્બળ થાય છે.
નુકસાનો:
- ભોજન સમયે અથવા પછી ઠંડું પાણી પીવાથી અપચો, ગેસ અને એસિડિટી થાય છે.
- પાણી એટલું ઠંડું હોય કે તે પાચનતંત્રને ‘શોક’ આપે.
- લાંબા ગાળે જઠરાગ્નિની ક્ષમતા ઘટી જાય છે, જેના કારણે ઊર્જા સ્તર ઘટે છે.
વૈજ્ઞાનિક દ્રષ્ટિએ પણ નુકસાનકારક
કેટલાક વૈજ્ઞાનિક અભ્યાસો મુજબ, ઠંડું પાણી પીવાથી:
- મ્યુકસ મેમ્બ્રેન્સ પાતળી થાય છે, જેના કારણે શરદી કે શ્વાસનળીમાં ચેપ થવાની શક્યતા વધી જાય છે.
- ઠંડું પાણી પીવાથી હૃદય ધબકારા (heartbeat rate) અચાનક બદલાઈ શકે છે.
- કસરત પછી તાત્કાલિક ઠંડું પાણી લેનાથી પાચનતંત્ર અને બ્લડ સર્ક્યુલેશન ખોરવાઈ શકે છે.
-
room temperature water benefits
કોણે ઠંડું પાણી પીવાનું ટાળવું જોઈએ?
આ લોકો માટે રૂમ તાપમાનનું પાણી વધુ યોગ્ય છે:
- શરદી, ઉધરસ કે અસ્થમાના દર્દીઓ
- સંધિ દુખાવા અથવા હાડકાંની બીમારીવાળા લોકો
- માઇગ્રેન કે હેડેક થતો હોય તેવા લોકો
- થાઈરોઈડ કે ડાયાબિટીસ જેવી હોર્મોનલ સમસ્યા ધરાવતા લોકો
પાણીનું યોગ્ય તાપમાન શું હોવું જોઈએ?
રૂમ તાપમાનનું પાણી (20°C થી 25°C) શ્રેષ્ઠ માનવામાં આવે છે:
- પાચનતંત્ર પર સારો અસર કરે છે
- શરીર તેને ઝડપથી શોષી લે છે
- ઠંડા પાણીની તુલનામાં ઝટકા ન આપે
આવું પાણી પીવાથી શરીર થાળે થાય છે, પણ તેની અંદર ની શક્તિ પણ જાળવી રહે છે.
ઉનાળામાં કેટલી માત્રામાં પાણી પીવું જોઈએ?
ગરમીમાં આપણું શરીર વધુ પાણી ગુમાવે છે પરસેવો સ્વરૂપે. તજજ્ઞો સૂચવે છે કે:
- દરરોજ ઓછામાં ઓછા 8 થી 10 ગ્લાસ પાણી પીવું જોઈએ.
- ફ્રિજનું પાણી ખાસ જરૂર પડે ત્યારે, અને તે પણ થોડી-થોડી માત્રામાં પીવું.
- વધુ સમય તડકામાં ગાળવો પડતો હોય તો લીંબુ પાણી, છાશ, નારિયેળ પાણી વગેરે જેવા સ્વાભાવિક પીણાં વધુ લાભદાયક છે.
આ પણ વાંચો:
-
ગરમીની લહેરમાં કેવી રીતે સુરક્ષિત રહેશો? હીટવેવથી બચવા માટેના મહત્વપૂર્ણ ઉપાયો
-
સ્વસ્થ કિડની માટે જીવનશૈલીમાં આ આદતો અપનાવો – Healthy Kidneys
શું ફ્રિજનું પાણી હંમેશા ખરાબ છે?
ના. ફ્રિજનું પાણી જરૂર પડ્યે અને મર્યાદિત માત્રામાં લેવાય તો નુકસાનકારક નથી. જો તમારા શરીરને ઝટકો ન લાગે તે રીતે ધીમે ધીમે પીવું યોગ્ય છે.
ગરમીથી બચવા માટે આરોગ્યદાયક વિકલ્પો
- રૂમ તાપમાનનું પાણી
- ઉકાળેલું પાણી ઠંડું કરીને
- છાશ, લસ્સી
- લીંબુ પાણી
- નારિયેળ પાણી
આ પદાર્થો શરીરને ઠંડક આપે છે અને સાથે પાચન શક્તિ જાળવી રાખે છે.
(FAQs)
પ્ર. 1: શું ગરમીમાં ઠંડું પાણી પીવું ખોટું છે?
ઉ: સતત અને વધારે પ્રમાણમાં ઠંડું પાણી પીવું નુકસાનકારક હોઈ શકે છે. જો જરૂર હોય ત્યારે થોડું ઠંડું પાણી લઈ શકાય, પણ રોજિંદા ઉપયોગ માટે રૂમ તાપમાનનું પાણી વધુ યોગ્ય છે.
પ્ર. 2: શું ભોજન દરમિયાન ઠંડું પાણી પીવું યોગ્ય છે?
ઉ: નહીં. ભોજન દરમિયાન ઠંડું પાણી પાચનક્રિયાને ધીમી બનાવી શકે છે અને અપચો તથા ગેસ જેવી સમસ્યાઓ સર્જી શકે છે.
પ્ર. 3: શરદી કે ઉધરસ હોય ત્યારે ઠંડું પાણી પીએ તો શું થાય?
ઉ: શરદી, ઉધરસ કે અસ્થમા હોય ત્યારે ઠંડું પાણી પીવું આરોગ્ય માટે વધુ નુકસાનકારક બની શકે છે. રૂમ તાપમાનનું પાણી અથવા ઉકાળેલું પાણી વધુ સારો વિકલ્પ છે.
પ્ર. 4: ઠંડું પાણી કઈ રીતે શરીરમાં અસંતુલન ઊભું કરે છે?
ઉ: એ શરીરના હોર્મોનલ પ્રતિસાદને બદલી શકે છે, મ્યુકસ મેમ્બ્રેનને અસર કરી શકે છે અને પાચનતંત્રની ક્રિયા ધીમી બનાવી શકે છે.
પ્ર. 5: ઠંડા પાણીના બદલે શું પીવું વધુ યોગ્ય છે?
ઉ: છાશ, લીંબુ પાણી, નારિયેળ પાણી અથવા સામાન્ય તાપમાનનું પાણી વધુ સ્વસ્થ વિકલ્પ છે.
પ્ર. 6: શું એક્સર્સાઈઝ પછી ઠંડું પાણી પીવું યોગ્ય છે?
ઉ: નહીં. કસરત પછી શરીર ગરમ હોય છે અને એ સમયે ઠંડું પાણી પીતાં શરીરમાં ઝટકો આવી શકે છે. ઉકાળેલું અથવા રૂમ તાપમાનનું પાણી યોગ્ય છે.
પ્ર. 7: કેટલું પાણી પીવું જોઈએ ઉનાળામાં દરરોજ?
ઉ: સામાન્ય રીતે 8 થી 10 ગ્લાસ પાણી પીવું જોઈએ. જો તમે બહાર કામ કરો છો અથવા વધુ પરસેવો આવે છે તો વધુ પાણી લેવું.
અન્ય મહત્વપૂર્ણ ટીપ્સ:
- ક્યારેય પણ ખુબ ગરમીમાં બહારથી આવીને તરત ખૂબ ઠંડું પાણી ન પીવું.
- ભોજન પહેલા અને પછી 30 મિનિટ સુધી ઠંડું પાણી ટાળવું.
- નાના બાળકો, વૃદ્ધો અને બીમાર લોકોને ઠંડા પીણાં પીવડાવતા પહેલા ચોક્કસ વિચાર કરવો જોઈએ.
અંતિમ સલાહ: સમજદારી રાખો
ઠંડું પાણી નિત્ય ઉપયોગ માટે હાનિકારક સાબિત થઈ શકે છે. જ્યારે ગરમીથી બચવા માટે આપણે પાણી તરફ દોરાઈએ છીએ ત્યારે તેનું તાપમાન અને પીનાં સમયનું ધ્યાન રાખવું એ સાચું જ્ઞાન છે.
રૂમ તાપમાનનું પાણી આરોગ્ય માટે શ્રેષ્ઠ છે.
1 thought on “ઠંડું પાણી પીવું કેટલી હદ સુધી આરોગ્ય માટે સારું છે? જાણો ઉનાળાની સાચી પાણી પીવાના રીતો-room temperature water benefits in Gujarati”